Creativity is intelligence having fun – Albert Einstein
Creativiteit wordt steeds belangrijker als competentie in de toekomst. Het is één van de 21e -eeuwse vaardigheden waar scholen en natuurlijk ook wij in de kinderopvang aandacht voor hebben. Maar waarom is dat dan en vooral wat is dat nu eigenlijk creativiteit?
Het maakt niet uit met wie ik het heb over creativiteit. Zonder inleiding denkt iedereen als eerste direct aan knutselen, schilderen, knippen, plakken of iets anders “creatiefs” doen. Creatief bezig zijn in de vorm van knutselen kan een onderdeel van creativiteit zijn waar veel kinderen plezier uit halen. Ik zeg bewust kan omdat knutselen niet per definitie creatief is. Soms draait dit alleen om knutselvaardigheden en komt er geen creativiteit aan te pas. Als creativiteit zo belangrijk is, loont het dus de moeite om hier meer over te weten denk ik en hoe je dit dan kinderen “leert”.
Ik leen een definitie van het internet. Ik google heel oncreatief en kies voor de omschrijving op Wikipedia: Creativiteit wordt in de verschillende wetenschappen nogal verschillend geïnterpreteerd, maar wijst in het algemeen naar een vermogen om iets nieuws te scheppen. Een individu of een groep toont creativiteit wanneer een nieuw concept of object wordt gemaakt, of wanneer een originele oplossing voor een probleem wordt gevonden.
Nou deze definitie schuift alle voorbedachte knutselwerkjes dus duidelijk aan de kant als het gaat om creativiteit. Creativiteit is het vermogen iets nieuws te scheppen. Allemaal dezelfde schaapjes? Nee dus! Het is ook veel breder dan creativiteit op het gebied van kunst of knutselen. Creatief zijn kan eigenlijk van alles zijn. En misschien juist omdat het zo breed is, is het lastig te begrijpen. Of eigenlijk is het ook weer heel makkelijk. Je hoeft alleen maar naar kinderen te kijken om creativiteit in al zijn vormen te zien. Kinderen zijn namelijk continu creatief. Ze bedenken allerlei nieuwe concepten en originele oplossingen voor problemen. Niet gehinderd door enige kennis beleven ze de wereld en vinden daarin hun eigen creatieve weg.
“Jommens kom maar even in de kring zitten! Nina speelt thuis met haar knuffels haar kdv groep na. Ze is juf Sanne in een Elsa jurk en zingt allemaal liedjes die ze ook op de groep zingen. Ze benoemt nog even naar de jommens dat Elsa jurken altijd blauw zijn. Na anderhalve minuut stormt haar broertje kruipend op de kring af en maait haar knuffels een paar meter door de kamer. Plotseling is ze een prinses in nood. “Kijk uit jommens voor het monster! Ohhh!!’ Mack ligt in het water. Mack zwemt naar je toe en dan bijt hij in je bil!! Kom gauw onder de tafel!!!
Tot zeker hun 8e jaar zijn kinderen van nature creatief. Daarna hebben ze zoveel regels geleerd waar ze zich van volwassenen aan moeten houden dat ze het creatief denken langzaam afleren. Ze leren vooral te doen zoals het hoort. Door de snelheid waarin kennis en technologieën en daardoor de wereld verandert, verwachten we dat kinderen van nu als volwassenen een hogere mate van creativiteit nodig hebben om te kunnen functioneren en zich goed te voelen in de huidige maatschappij. Creativiteit lijkt dus belangrijker te worden ten opzichte van je aan regels kunnen houden, automatismen leren etc.
De uitdaging om de creativiteit van kinderen te stimuleren ligt bij de opvoeders. Daar zit uiteraard wel een paradox aangezien de opvoeders zelf weer zijn opgevoed om zich juist aan regels te houden. Het herkennen van je eigen patronen en onbewuste automatismen is een manier om hier aandacht aan te besteden. Veel leuker is het echter om jezelf op allerlei manieren uit te dagen in creativiteit. Doe gewoon elke dag eens iets op een andere manier. Neem een andere route naar huis, schrijf geen beleidsstuk maar teken het, maak geen standaardrecept maar daag jezelf uit iets te maken met wat je nog in de koelkast hebt liggen. Durf de wereld met andere ogen te bekijken.
Het uitzetten van wat het verstand denkt te weten en fris kijken naar wat de wereld je voorschotelt om tot nieuwe oplossingen te komen, kan een uitdaging zijn. Maar het is vooral ook erg leuk. Het vraagt dat je los durft te laten van wat je hebt geleerd en te beseffen dat er niet zoiets is als het fout doen. Ik vind het een heerlijk gevoel!
Groetjes,
Shirley
